گروه فرهنگ و هنر یکتا؛نمایش کابوسهای آنکه نمیمیرد به کارگردانی و تهیهکنندگی نادر فلاح و نویسندگی امیر حسین طاهری از امروز بیست و هشتم فروردین در تالار مولوی به اجرا در خواهد آمد.
این نمایش درباره زندگی علی اکبر دهخدا است. دهخدا در سال ۱۲۵۷ خورشیدی در تهران و در محله سنگلج دیده به جهان گشود. وی زندگی پر فراز و نشیبی داشت و سال هایی از عمر خود را در راه سیاست سپری کرد ؛ اما در آخر دنیای سیاست را رها کرد و به کارهای فرهنگی روی آورد.
دهخدا با آغاز جنگ جهانی اول و ورود نیروهای روسی به شمال ایران و نزدیک شدن آنها به پایتخت و سقوط دولت،ابتدا به قم و سپس به کرمانشاه رفت و به مدت دو سال و نیم به دعوت رؤسای ایل بختیاری در مناطق چهار محال بختیاری به سر برد و بخش عمدهای از این دوره را مهمان لطفعلیخان در قلعه دزک بود. در همان جا بود که اندیشه تدوین لغت نامه یا فرهنگنامهای جامع برای زبان فارسی در ذهن او شکل گرفت و با استفاده از کتابخانه امیرمفخم کار نگارش یادداشت های لازم برای لغت نامه و امثال و حکم را آغاز کرد.
از آثار دهخدا میتوان به امثال و حکم در چهار جلد اشاره کرد؛ و نیز به دو ترجمه از تألیفات مونتسکیو که تاکنون به چاپ نرسیدهاست. او همچنین فرهنگ فرانسه به فارسی را نوشت؛ شامل لغات علمی، تاریخی،ادبی، جغرافیایی و طبی که معادلهای دقیق آنها را به دست آورد و این کتاب همچون ترجمه تألیفات مونتسکیو، تاکنون به طبع نرسیدهاست.
از دیگر مکتوبات وی «شرح حال ابوریحان بیرونی» و تصحیحاتی بر دیوانهای شعرای نامی ایران بود.
دهخدا اشعار خود را با مضامین وطنپرستی، دادخواهی، رسوا کردن ظالمان و حاکمان نالایق و مبارزه با ریاکاری و دورویی، در قالبهای معهود مثنوی، غزل، مسمط، قطعه، دوبیتی و رباعی سروده. او جزو معدود شاعران دورهٔ مشروطیت بوده که جهان بینی و جهان نگری روشنی داشته و به عقیدهٔ بسیاری هرگز دچار احساسات نمیشده و شعار نمیداده. یکی از ویژگیهای شعر دهخدا طنز تلخ و گزندهٔ اوست که با تحلیل قوی و سرشارش همراه میشود.
او با نثر ویژهای که در نوشتن مقالات انتقادی صوراسرافیل (چرند و پرند به کار برد، نمونهای از نثر طنز و انتقادی فارسی را ابداع کرد. وی هر حادثهای را دستاویز قرار میداد تا به استبداد بتازد. دهخدا در ادبیات عهد انقلاب مشروطه مقامی ارجمند دارد؛ او را باهوشترین و دقیقترین طنزنویس این عهد میدانند.
نکتهٔ مهم در طنزهای دهخدا عشق و علاقه و دلسوزی به حال مردم خردهپاست. دهخدا با نمایاندن جهات تاریک زندگانی، جهت روشن و امیدبخش آن را هرگز فراموش نمیکرد. او به بطالت و تنبلی و بیشعوری میتاخت.
تا این که مقدمات تألیف و سپس انتشار لغتنامه دهخدا از اواخر دهه ۱۳۰۰ هجری خورشیدی با مساعدت دولت فراهم شد و اولین قراردادها برای این منظور سالهای ۱۳۱۳ و ۱۳۱۴ بین وزارت و علیاکبر دهخدا منعقد شد و اولین مجلد لغتنامه در سال ۱۳۱۸ منتشر شد، اما بهدلیل کندی کار چاپخانه بانک ملی، آغاز جنگ جهانی دوم و نشر تألیف دهخدا به یک ایده ملی تبدیل شد. سرانجام در ۲۵ دی ۱۳۲۴ با پیشنهادی حدود بیست تن از نمایندگان مجلس شورای ملی با تصویب ماده واحدهای چاپ فرهنگ دهخدا را برعهده گرفت. ۲۵ هزار تومان هزینه چاپ این فرهنگ از محل صرفه جویی بودجه سال ۱۳۲۴ مجلس تأمین شد. مجلس همچنین دولت را مکلف کرد تا خانه دهخدا را از او بخرد تا بتواند ۲۲۰ هزار تومان بدهی را که بابت هزینههای تدوین لغتنامه به او تحمیل شدهاست بپردازد و اجرائیهای که بانک برای فروش خانه او و پرداخت بدهی به طلبکاران صادر کردهاست، متوقف شود. به این ترتیب، لغتنامه از یادداشتهایی که دهخدا گردآورده بود، بسیار فراتر رفت و سازمان لغتنامه از آغاز تا پایان نشر کتاب، از همکاری تعدادی از لغتشناسان برخوردار شد که نامهای آنها در مقدمه ویرایش جدید (سال ۱۳۷۷) بهعنوان عضو هیئت مؤلفان لغتنامه آمدهاست.
علیاکبر دهخدا در روز دوشنبه هفتم اسفند ماه ۱۳۳۴ در سن ۷۷ سالگی در خانه مسکونی خود در خیابان ایرانشهر تهران درگذشت و پیکر او در ابن بابویه دفن گردید.
اینک قرار است زندگی او در نمایشی به نام کابوس های آنکه نمی میرد از امروز در سالن اصلی تالار مولوی هر شب ساعت ۱۹:۳۰به مدت یک ساعت و چهل دقیقه روی صحنه برود.
بازیگران این نمایش را: بهزاد اقطاعی، فائزه آبزن، عرفان اجلی، علیرضا اخوان، تکتم اخجوانی، محمد حسین اسحاقی، نرگس اسفندیاری، نفس افضلی، افق ایرجی، بهادر باستانحق، متین بختی، امیر پاسبان، سعید پارسا، هادی تک زارع، ایرج حیدری، احمد خان محمدزاده، رضا خسروی، محمد درستکار، محمد سپهری، محسن شفیعی، امیر شربتی، علی شیرپی، احسان صاحبالزمانی، مهدی عابدی، عرفان فلاح، پرستو فلاحی، رها فرزانه، نگین فیروزمنش، محمد کرمی، مهتاب مستور ، احسان مهدیزاده، داوود میرعلایی، امیرحسین نادری، سینا نداف و حامد نوبخت تشکیل می دهند
سایر عوامل نمایش رضا مهدیزاده (طراح صحنه)، آلما گشتاسب (طراح لباس)، فرشاد نصیری (طراح نور)، مهتاب حسنی (طراح گریم)، (آهنگسازان) رها افضلی، امیر کسری باروتکوب، مرتضی برزگرزادگان (طراح پوستر و بروشور، مدیر اجرایی و برنامهریز)، علیرضا اخوان، علی حسنزاده (دستیار کارگردان)، بصیر مختومی (نورپرداز)، آیدا فاضلیان (صدابردار) و رها افضلی (نوازنده عود) هستند.
تهیه بلیط این نمایش از طریق سایت تیوال به قیمت هشتاد هزارتومان امکان پذیر است.
انتهای پیام/
دبیر بخش فرهنگ و هنر: رضوان ابوترابی